Somda

Goedemorgen, er zijn een aantal verstoringen door de weersomstandigheden. Zo rijden er veel minder treinen tussen Ut en Rhn/Ed. Weet iemand wat er precies aan de hand is? Rijp aan de bovenleiding?

Alsof iemand mij heeft gehoord! Alle storingen van "de weersomstandigheden" zijn aangepast naar "rijp aan de bovenleiding". :)

Het gaat vooral om trajecten rond Ed en bij Soest.

Quote
MaxBB (20-11-2025 06:57:40):

---

Goedemorgen, er zijn een aantal verstoringen door de weersomstandigheden. Zo rijden er veel minder treinen tussen Ut en Rhn/Ed. Weet iemand wat er precies aan de hand is? Rijp aan de bovenleiding?

---

Sprinters Ah - Ut rijden niet, IC rijdt Klp (voorlopig) voorbij.

Oow, sorry. Dit topic gaat over "Opvallende dingen" ....

3000 staat op treinposities.nl wel aangekondigd met stop op Klp (sterk vertraagd), maar dat gebeurt dus niet?

Vrijwel alle treinen Ah-Ut in de ochtendspits zijn nu geannuleerd. anaf vertrektijd 7:16 tot 8:30 heeft maar één trein gereden, de 3020, en die heeft +29 opgelopen tussen Arnhem en Ede-Wageningen. Dat is een zeer heftige rijp op de bovenleiding dan.

Edit: ook bijvoorbeeld de 3018 heeft gereden (vertrektijd 7:02), maar die heeft +46 opgelopen tussen Arnhem en Ede. Vanaf 6 uur heeft alles wat gereden heeft, minstens +20 opgelopen.

De IJssellijn is ook zeer glad, bij de minste aanzet slippen de wielen al. Leuk uitdagend dagje om een strakke passagiersdienst op de rails te zetten 😁

Rond Ed staan de 3015, 3017, 3019, 121 en 3021 in de file.

Er zijn door rijpvorming meerdere treinen tussen Ah en Ut gestrand en moeten weg gesleept worden; aangezien het sleepmat ook gestrand is gaat dit nog wel even duren vermoed ik zo.

Quote
robbertc (20-11-2025 07:37:04):

---

3000 staat op treinposities.nl wel aangekondigd met stop op Klp (sterk vertraagd), maar dat gebeurt dus niet?

---

Ik zei ook (voorlopig). Kan altijd aangepast worden he? 😉

Trein 3018 heeft Ed met +74 weten te bereiken. ICE 122 kon ook met +60 binnenkomen te Ed nadat de 3017 op de 103022 gekeerd is om spoor 4 vrij te maken, geen idee of en wanneer deze verder mag. De 3015 en 3019 staan gezamenlijk op spoor 5 en de 3021 heeft een half uur op Klp gestaan en mag inmiddels ook verder.

8:31 te Amf Volkerrail class 203 op sp 9 gereed voor vertrek naar Ut t.b.v. afslepen gestrande treinen rond Mrg.

/edit: de 203-5 zo te zien.

Sinds gisterochtend t/m vandaag 23u minder IC's Rtd-Ddr i.v.m. 'verstoring elders'. De 3500 rijdt tot Rtd

Hoe kunnen die gestrande treinen eigenlijk wel De Klomp voorbij rijden terwijl ze verder al de hele ochtend stil staan?

ICE 222 gaat via de betuweroute. Wel met extra vertraging vertrokken uit Arnhem omdat het personeel de trein te vol vond.

Quote
michaben (20-11-2025 08:29:20):

---

...en de 3021 heeft een half uur op Klp gestaan en mag inmiddels ook verder.

---

Kijk aan, de vergeten halteertijd te Klp is ruimschoots gecompenseerd!

Quote
mambo (20-11-2025 08:10:06):

---

Er zijn door rijpvorming meerdere treinen tussen Ah en Ut gestrand en moeten weg gesleept worden; aangezien het sleepmat ook gestrand is gaat dit nog wel even duren vermoed ik zo.

---

In de jaren 70 hadden we een proef met de Ontijzelschakeling. Er werd dan een spanning gezet (lees: verschil in voltage) tussen twee voedingspunten van de bovenleiding. De draad werd warm en de ijzel maakte dat-ie wegkwam. Daarna nooit meer iets van gehoord. Een leuk verslag van de proef stond in het blad van ES (Elektriciteit en Seinwezen) Espres waarvan tien exemplaren verschenen. Gebrek aan kopy deed het lezenswaardige blad de das om. Ik heb nooit ergens gelezen waarom de schakeling geen succes was.

Volgens mij waren de twee grote issues dat er geen treinen in het stuk mochten staan waar de schakeling werd toegepast, en men kwam erachter dat de schakeling ook een prima indicatie was voor de plekken waar de bovenleiding van iets mindere kwaliteit was, omdat die daar gewoon doorsmolt.

Ik zou zeggen zoek even in het archief hier. Deze discussie wordt hier jaarlijks gevoerd bij ijzel issues

Opgestart door Sjoerd, bijvoorbeeld op 22 december 2021: somda.nl

Quote
martijn (20-11-2025 08:48:20):

---

Hoe kunnen die gestrande treinen eigenlijk wel De Klomp voorbij rijden terwijl ze verder al de hele ochtend stil staan?

---

Omdat de melding rond 7 uur was dat er geen Sprinters reden tussen Ut en Rhn/Ah. De 3000/3100 start de dienst op en stopt tot 7 uur op Klp, na 7 uur neemt de 7400 de stop over. Die reed dus niet en Ah.nl gaf geen vervangende IC stop.

Struktonrail is deze week in Heemskerk aan het werk, onder andere aan het spoor tussen Uitgeest en Heemskerk. Dichtbij de overgang tussen industrieterrein Trompet 1 en Trompet 2 staat een opmerkelijk voorwerp, een vierkant met geschat 8 stoelen naast elkaar.

Quote
frenque (20-11-2025 13:40:36):

---

Struktonrail is deze week in Heemskerk aan het werk, onder andere aan het spoor tussen Uitgeest en Heemskerk. Dichtbij de overgang tussen industrieterrein Trompet 1 en Trompet 2 staat een opmerkelijk voorwerp, een vierkant met geschat 8 stoelen naast elkaar.

---

Ik weet niet wat ze aan het doen zijn, maar zou het de trackbot kunnen zijn?

Ik denk eerder aan een lorrie met stoeltjes om werklui naar de werkplek te rijden met een railhog of krol.

Als het een lorrie zou zijn dan had ik verwacht dat het op wielen zou staan. het is een rij stoelen naast elkaar met balken er omheen, in de kleur geel. Ik had er even een foto van moeten maken.

Quote
mtlx (20-11-2025 09:31:17):

---

Volgens mij waren de twee grote issues dat er geen treinen in het stuk mochten staan waar de schakeling werd toegepast, en men kwam erachter dat de schakeling ook een prima indicatie was voor de plekken waar de bovenleiding van iets mindere kwaliteit was, omdat die daar gewoon doorsmolt.

---

Dat smelten van de koperdraden betwijfel ik ten zeerste. Koper smelt pas boven de duizend (1000!) graden. IJs smelt bij 0 graden, nou ja, bij 1 graad dan. Daar zit wel speling en een werkbare temperatuur tussen.

Er zal best een goede reden voor zijn geweest. Ik zal het artikel er eens bij zoeken. Niet zo moeilijk, want er zijn ooit maar 10 nummers van Espress verschenen, een schijntje in het archief van nog geen 3 cm dikte, nu we het toch over getallen hebben.

Waarschijnlijk een wisselstoring te Amf: geen treinen van spoor 1 richting Avat of Apd. De IC Amf-Shl vertrekt vanaf spoor 1.

Er is vanochtend vroeg een gescheurd puntstuk geconstateerd, dit wordt komende nacht verholpen.

Het tijdschrift Espress verscheen in de jaren 1972 – 1975. Het onderstaande korte verslag stamt uit het derde nummer dat verscheen in januari/februari 1972.

Men maakte een onderscheid tussen rijp een ijzel. Rijp bestaat uit naaldjes die groeien in vochtige lucht tegen de draad. Die kunnen gemakkelijk door de stroomafnemers worden weggeschraapt. IJzel bestaat uit bevroren waterdruppels en dat ijs is hard.

Na enige experimenten met ontijzelwagens die al rijdend een vloeistof tegen de rijdraad spoten, waarna de druppels na het smelten weer bevroren, bedacht toenmalig Es (Elektriciteit en Seinwezen) een schakeling. Het kwam er op neer dat de voeding van een rijdraadsectie tussen twee onderstations aan de ene zijde werd uitgeschakeld. Daardoor nam de stroomsterkte toe en werden de draden warm, waardoor aangehecht ijs eraf smolt. Er kon dan even geen treinverkeer zijn. In de draden was een stroomsterkte van 2000 tot 2500 ampère nodig, gedurende 10 minuten, tussen twee voedingspunten (onderstations). Daarmee werd tussen de 10 en 20 km dubbelspoor in 10 minuten ontijzeld.

Er zijn natuurlijk allerlei bezwaren zoals het effetjes stilleggen van de treinenloop in beide richtingen. Er staat niets bij over de bereikte temperatuur. Vergeten, maar toch boeiend.

Quote
frenque (20-11-2025 15:23:33):

---

Als het een lorrie zou zijn dan had ik verwacht dat het op wielen zou staan. het is een rij stoelen naast elkaar met balken er omheen, in de kleur geel. Ik had er even een foto van moeten maken.

---

Ja, die dingen zijn verwijderbaar. Het zijn dan stoelen voor op de lorrie.

Quote
sjoerd (20-11-2025 15:53:00):

---

Dat smelten van de koperdraden betwijfel ik ten zeerste. Koper smelt pas boven de duizend (1000!) graden. IJs smelt bij 0 graden, nou ja, bij 1 graad dan. Daar zit wel speling en een werkbare temperatuur tussen.

Er zal best een goede reden voor zijn geweest. Ik zal het artikel er eens bij zoeken. Niet zo moeilijk, want er zijn ooit maar 10 nummers van Espress verschenen, een schijntje in het archief van nog geen 3 cm dikte, nu we het toch over getallen hebben.

---

Het is dan ook niet echt 'smelten'. Het is meer 'breken door een hoge temperatuur'. De sterkte van koper neemt in het algemeen al af bij hogere temperatuur, en zal ruim voor de smelttemperatuur al breken.

Het is wel zo: er is al een (te) zwakke plek nodig, voordat die breekt, als je 2 - 2,5 kA door de bovenleiding jaagt. Normaal kan die dat gewoon aan (bij winterse buitentemperaturen). Als je echter een dunne plek hebt, wordt die dubbel belast: de trekspanning in de rijdraad wordt verdeeld over minder mm2 koper, en daarnaast wordt die plek ook heter door de stroom, omdat de weerstand op die plek hoger is.

In die zin kan je een ontijzelschakeling ook niet echt de schuld geven van brekende bovenleidingen, maar aan de andere kant snap ik ook wel weer dat het spannend is om te gebruiken als het in het verleden af en toe voor rijdraadbreuken vlak voor de ochtendspits heeft geleid.

Ik heb begrepen dat de maximum gemiddelde temperatuur van de rijdraden 80 graden is: bij een hogere temperatuur staan de spangewichten op de grond. Lokaal is er nog wel duidelijk meer mogelijk, afhankelijk van de koperlegering.

In het verleden werd er met 2 pantografen op op en neer gependeld om te schrapen. Eventueel met een loc wat pendelritjes maken?

Volgens een video van ProRail zou men in de nacht treinen laten rijden om dit te voorkomen, maar in hoeverre dat voldoende is gedaan is te betwijfelen.

Deze pagina van Strukton Rail uit 2019 kwam ik tegen. In hoeverre dat nog actueel is weet ik niet, maar wellicht ook een oplossing?

edit 18.18
ProRail was blijkbaar verrast door het weer. Komende nacht een aantal extra nachtdiensten

Ik meen dat het probleem bij schrapen was, dat een elok dan van een oud type moet zijn, dus met rijweerstanden. De elektronica in de nieuwere locs kan slecht tegen de spanningswisselingen door een wisselend contact met de rijdraad als daarop ijs zit. En die oude locs zijn er nog wel maar ....

NJ 403 met lok 193 500 onderweg, inmiddels wit en gezien in Ut. Nu al lokken tekort of nog niet ingeleverd?

denk het laatste, want de 11 Vectrons die teruggaan naar ELL moeten voor einde van dit jaar ingeleverd zijn.